Việt Nam tham dự Khóa họp lần thứ 67 Đại hội đồng Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế

Khóa họp năm nay thu hút sự tham gia của hơn 2600 đại biểu với nhiều đại diện cấp cao đến từ 177 quốc gia thành viên nhằm chia sẻ và trao đổi thông tin liên quan đến vấn đề bảo đảm an toàn và an ninh hạt nhân; vai trò của IAEA trong phát triển khoa học, công nghệ và thúc đẩy ứng dụng hạt nhân thông qua các chương trình hợp tác kỹ thuật của IAEA; nâng cao hiệu quả của các hoạt động thanh sát hạt nhân…

Phát biểu tại phiên toàn thể của Khóa họp, Thứ trưởng Lê Xuân Định chúc mừng Tổng Giám đốc IAEA Rafael Mariano Grossi đã tái đắc cử nhiệm kỳ thứ hai; nhấn mạnh vai trò của IAEA trong việc thúc đẩy sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình để phát triển và đảm bảo an toàn, an ninh trên toàn thế giới; đánh giá cao sự hỗ trợ của IAEA đối với Việt Nam thông qua các chương trình hợp tác kỹ thuật trong nhiều lĩnh vực. Đồng thời, Thứ trưởng nhấn mạnh nỗ lực của Việt Nam và sự ủng hộ của IAEA để triển khai thỏa thuận hợp tác ba bên Việt Nam – IAEA – Lào/Campuchia nhằm tăng cường hợp tác kỹ thuật giữa các nước đang phát triển và nâng cao hợp tác Nam – Nam. Việt Nam cam kết thúc đẩy ứng dụng công nghệ hạt nhân vì mục đích hòa bình và phát triển bền vững, luôn nỗ lực và sẵn sàng hợp tác với IAEA để giải quyết các vấn đề toàn cầu hiện nay.

Trong Khóa họp, Thứ trưởng Lê Xuân Định đã có buổi làm việc với Phó Tổng giám đốc IAEA kiêm Vụ trưởng Vụ Hợp tác kỹ thuật Hua Liu. Trao đổi với ông Hua Liu, Thứ trưởng nhấn mạnh, IAEA là đối tác đặc biệt quan trọng của Việt Nam, bày tỏ vui mừng nhận thấy quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và IAEA ngày càng phát triển và hiệu quả thông qua các dự án hợp tác kỹ thuật để đào tạo nguồn nhân lực và chia sẻ kinh nghiệm. Trong hợp tác ba bên Việt Nam – IAEA – Lào/Campuchia, Việt Nam luôn sẵn sàng phối hợp với IAEA hỗ trợ Lào và Campuchia thông qua các hoạt động đào tạo nhân lực, chuyển giao công nghệ… Thứ trưởng cũng bày tỏ mong muốn IAEA tạo điều kiện tiếp nhận các cán bộ của Việt Nam sang làm việc tại IAEA, đề nghị IAEA tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong khai thác phương pháp luận và các công cụ của Dự án quốc tế về đổi mới các lò phản ứng hạt nhân và các chu trình nhiên liệu (INPRO) cho nghiên cứu đề xuất kế hoạch sử dụng bền vững năng lượng hạt nhân.

Phó Tổng giám đốc Hua Liu chia sẻ các ý kiến của Thứ trưởng và khẳng định, IAEA sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam đặc biệt đối với dự án xây dựng lò phản ứng nghiên cứu mới và luôn tạo điều kiện cho các cán bộ Việt Nam có đủ năng lực, trình độ ứng tuyển có cơ hội được làm việc tại tổ chức này. Nhân dịp này, Thứ trưởng mời Phó Tổng giám đốc sang thăm Việt Nam vào thời điểm thích hợp cuối năm 2023. Thứ trưởng cũng chuyển lời mời thăm Việt Nam của Bộ trưởng Bộ KH&CN tới Tổng Giám đốc Rafael Grossi và bày tỏ mong muốn được đón tiếp ông trong năm 2024.

Trong khuôn khổ Khóa họp lần thứ 67, Thứ trưởng Lê Xuân Định cũng đã tham dự cuộc họp về tăng cường hợp tác ba bên Việt Nam – IAEA – Lào/Campuchia, tiếp xúc song phương với ông Yuri Olenin, Phó Tổng giám đốc tập đoàn Năng lượng nguyên tử nhà nước Liên bang Nga (ROSATOM) và làm việc với bà Elena Buglova, Trưởng ban An ninh hạt nhân của IAEA.

Phát biểu tại cuộc họp về tăng cường hợp tác ba bên Việt Nam – IAEA – Lào/Campuchia, Thứ trưởng Lê Xuân Định nhấn mạnh việc các bên tích cực tham gia thực hiện thỏa thuận hợp tác ba bên cho thấy sự quan tâm, đánh giá cao của các bên về hiệu quả của cơ chế hợp tác này; bày tỏ mong muốn các bên sẽ tiếp tục nỗ lực để thu được nhiều kết quả, làm điển hình cho cơ chế hợp tác ba bên mà IAEA đang thúc đẩy hiện nay. Thứ trưởng khẳng định, Việt Nam luôn sẵn sàng hỗ trợ Lào và Campuchia cơ sở hạ tầng phát triển ứng dụng năng lượng nguyên tử trong giai đoạn tới.

Tại buổi làm việc với ROSATOM, hai bên đã trao đổi và thống nhất thúc đẩy quá trình đàm phán hợp đồng gói thầu lập Báo cáo nghiên cứu khả thi và Hồ sơ địa điểm của Dự án Trung tâm Nghiên cứu khoa học công nghệ hạt nhân. Thay mặt Đoàn Việt Nam, Thứ trưởng cảm ơn thiện chí của phía Nga mong muốn giúp Việt Nam tìm hiểu công nghệ khai thác và tinh chế đất hiếm và đề xuất Việt Nam tham gia nghiên cứu tại Lò phản ứng nghiên cứu đa mục tiêu hoạt động bằng neutron nhanh (MBIR) phục vụ nghiên cứu khoa học và ứng dụng trong y tế, công nghiệp.

Tiếp xúc song phương với bà Elena Buglova, Trưởng ban An ninh hạt nhân IAEA, Thứ trưởng cảm ơn IAEA và bà Elena Buglova đã tích cực ủng hộ, hỗ trợ Việt Nam trong nhiều năm qua nhằm tăng cường năng lực kỹ thuật và hoàn thiện cơ chế an ninh hạt nhân quốc gia. Đại diện IAEA bày tỏ cam kết sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam trong quá trình xây dựng và hoàn thiện cơ chế an ninh hạt nhân của quốc gia thông qua các hoạt động đào tạo nguồn nhân lực và hỗ trợ kỹ thuật.

Bên cạnh đó, các thành viên của Đoàn Việt Nam cũng tham gia nhiều hoạt động bên lề khác như làm việc với Ban Hợp tác kỹ thuật, Thanh sát hạt nhân, Chương trình phòng chống ung thư của IAEA; tiếp xúc song phương cấp kỹ thuật với các đoàn Pháp, Ấn Độ, Hoa Kỳ, Belarus, Nhật Bản, Nga, Thái Lan và tham dự các Diễn đàn Khoa học về Đổi mới hạt nhân phục vụ Net Zero, ZODIAC, Sáng kiến Những tia hy vọng…

Các nội dung hoạt động của Đoàn Việt Nam trong khuôn khổ chuyến công tác lần này được phía IAEA và các đối tác đánh giá cao, góp phần khẳng định vị thế, vai trò và uy tín của Việt Nam trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử. Các phát biểu của Việt Nam, một mặt khẳng định các cam kết và nghiêm túc thực hiện trách nhiệm của mình, đồng thời cũng đã đưa ra những ý kiến góp phần xây dựng và phát triển thiết chế đa phương này vì lợi ích của các quốc gia thành viên, trong đó có Việt Nam.