29 Tháng Bảy, 2021 | 13:37
Chia sẻ bài viết lên facebook Chia sẻ bài viết lên twitter

Những ảnh hưởng của COVID-19 đến ngành công nghiệp vũ trụ

Trang tin Trung tâm NC&PT hội nhập KH&CN quốc tế giới thiệu bài nghiên cứu mới nhất của Tổ chức phát triển kinh tế OECD về những ảnh hưởng COVID-19 đến ngành công nghiệp vũ trụ.

Lời tựa

Là một phần của quá trình số hóa nền kinh tế, các tín hiệu và dữ liệu vệ tinh ngày càng đóng một vai trò quan trọng trong chức năng hoạt động hiệu quả của sự phát triển kinh tế xã hội. Sự phát triển gần đây trong lĩnh vực này đã tạo ra mức độ khởi nghiệp và hoạt động khởi nghiệp chưa từng có. Tuy nhiên, với cuộc khủng hoảng COVID-19, xu hướng tích cực này có thể bị đảo ngược. Trong khi nhiều công ty trong lĩnh vực vũ trụ dường như có thể đối phó, một số lượng đáng kể đang gặp khó khăn, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, phần lớn là các tác nhân thương mại trong ngành vũ trụ. chi phí cân nhắc gia nhập ngành cao, có nguy cơ khủng hoảng có thể dẫn đến sự tập trung nhiều hơn vào ngành, loại bỏ các doanh nghiệp nhỏ hơn và trẻ hơn vốn là nguồn chính của đổi mới, việc làm và tăng trưởng kinh tế. Do đó, các cơ quan vũ trụ và các cơ quan hành chính công khác cần phải xem xét đầy đủ các tác nhân nhỏ hơn dễ bị tổn thương trong các phản ứng khủng hoảng tổng thể.

Thông điệp chính

Là một phần của quá trình số hóa nền kinh tế, các tín hiệu và dữ liệu vệ tinh ngày càng đóng một vai trò quan trọng trong chức năng hoạt động của hiệu quả phát triển kinh tế xã hội. Đầu tư vào các chương trình không gian góp phần thúc đẩy khám phá khoa học, kiến thức, phát triển công nghệ và những tiến bộ trong các sản phẩm và dịch vụ thương mại điện tử.

Trong khi nhiều công ty trong lĩnh vực vũ trụ dường như có thể đối phó với cuộc khủng hoảng COVID-19 hiện tại, một số lượng đáng kể đang gặp khó khăn, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, thường chiếm phần lớn các tác nhân thương mại trong ngành công nghiệp vũ trụ. Ngày càng có nhiều lo ngại về tác động trung hạn và dài hạn của cuộc khủng hoảng đối với ngân sách chính phủ và nhu cầu của khách hàng, vì nhiều tổ chức trong ngành dự đoán sẽ cắt giảm kinh phí đáng kể trong các chương trình thể chế trong tương lai.

Mối quan ngại chi phí gia nhập ngành cao (rủi ro công nghệ và tài chính đáng kể, yêu cầu mạnh mẽ của chính phủ), có nguy cơ khủng hoảng có thể dẫn đến sự tập trung nhiều hơn vào ngành, loại bỏ các doanh nghiệp nhỏ hơn và trẻ hơn vốn là nguồn chính của đổi mới, việc làm và sự phát triển kinh tế.

Với tư cách là các tổ chức khách hàng của ngành vũ trụ, các cơ quan vũ trụ và các cơ quan hành chính công khác cần xem xét đầy đủ các tác nhân nhỏ hơn dễ bị tổn thương trong các phản ứng khủng hoảng tổng thể của họ, đơn giản hóa các thủ tục và điều chỉnh các tiêu chí đủ điều kiện cho các chương trình hỗ trợ và mua sắm, để tạo điều kiện tiếp cận nguồn vốn công và tư. Cũng có thể tăng cường khả năng hiển thị của các chương trình vũ trụ dài hạn hiện có và mới của chính phủ cũng như các kế hoạch tài trợ của họ, cho phép các công ty giữ được nhân viên có kỹ năng cần thiết và trấn an các nhà đầu tư.

Lĩnh vực vũ trụ ngày càng đóng vai trò quan trọng trong xã hội…

          Là một phần của quá trình số hóa nền kinh tế, các tín hiệu và dữ liệu vệ tinh ngày càng đóng một vai trò quan trọng trong chức năng hoạt động của sự phát triển kinh tế xã hội. Đầu tư vào các chương trình không gian góp phần thúc đẩy khám phá khoa học, kiến thức, phát triển công nghệ và những tiến bộ trong sản phẩm và dịch vụ. Một số hoạt động trong lĩnh vực vũ trụ, chẳng hạn như sản xuất vũ trụ và viễn thông vệ tinh, ở nhiều quốc gia OECD được chỉ định là các lĩnh vực cơ sở hạ tầng quan trọng quốc gia được coi là cần thiết cho hoạt động của một xã hội và nền kinh tế, cũng như cho sự an toàn và hạnh phúc liên tục của dân cư.

          Trong thập kỷ qua, tầm quan trọng kinh tế của lĩnh vực vũ trụ đã tăng lên, khi các chủ thể thương mại mới đã phát triển các sản phẩm và dịch vụ sáng tạo đáp ứng cao nhu cầu thị trường với các ứng dụng nội địa hóa, điều hướng và viễn thông thiết yếu được sử dụng trên khắp thế giới. Hơn 80 quốc gia hiện có các chương trình vũ trụ, với nhiều sứ mệnh khám phá không gian, phát triển công nghệ và quan sát trái đất đang diễn ra (OECD, 2019). Lĩnh vực có trị giá 277 tỷ USD doanh thu thương mại trong năm 2018 (chủ yếu đến từ các dịch vụ vệ tinh), ngày càng được coi là động lực của sự đổi mới và tăng trưởng trong nền kinh tế rộng lớn hơn. Các khoản đầu tư của chính phủ vẫn rất quan trọng để hỗ trợ cơ sở hạ tầng không gian tổng thể, khoa học và R&D, với ngân sách thể chế dành riêng cho các hoạt động không gian chiếm khoảng 75 tỷ USD hàng năm. Trong khu vực OECD, phân bổ R&D công cho các hoạt động vũ trụ dân dụng chiếm khoảng 7% tổng chi tiêu cho R&D của chính phủ.

          Trong cuộc khủng hoảng COVID-19, các nhà sản xuất và cơ quan vũ trụ đã đóng góp tích cực vào các nỗ lực ứng phó, bằng cách sản xuất thiết bị y tế, cung cấp khả năng lưu trữ và xử lý cho mô hình hóa và các nhu cầu nghiên cứu khác và nghiên cứu tác động. Các tác nhân vũ trụ cũng đã cung cấp kết nối tốc độ cao đến các địa điểm từ xa (ví dụ: thiết lập liên kết đến các bệnh viện từ xa, khách hàng dân cư và doanh nghiệp nhỏ, và triển khai các giải pháp trực tuyến cho trường học) cũng như hình ảnh quan sát trái đất cho thông minh ngành và giám sát cơ sở hạ tầng từ xa.

… Tuy nhiên, COVID-19 đang bộc lộ các lỗ hổng cố hữu trong ngành này

Một số điểm yếu về cấu trúc của ngành công nghiệp vũ trụ khiến ngành này đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi các cú sốc kinh tế. Lĩnh vực không gian bao gồm một loạt các hoạt động, từ sản xuất vũ trụ, phóng tên lửa và vận hành vệ tinh, cho đến các ứng dụng thương mại ngày càng đa dạng phụ thuộc vào dữ liệu và tín hiệu vệ tinh, chẳng hạn như băng thông rộng của người tiêu dùng. Một số phân khúc ngành nhất định, chẳng hạn như khám phá không gian và khoa học, hoặc thậm chí sản xuất vệ tinh, được đặc trưng bởi khối lượng sản xuất thấp và mức độ chuyên môn hóa cao, với một số nhà cung cấp hạn chế. Các chuỗi giá trị ngày càng mang tính toàn cầu, nhưng nhiều quốc gia muốn giữ một số quyền kiểm soát đối với các lợi ích chủ quyền và các lĩnh vực phụ.

Các phân khúc này có xu hướng tập trung vào các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME). Các doanh nghiệp vừa và nhỏ thường chiếm phần lớn các tác nhân thương mại trong lĩnh vực vũ trụ (ví dụ: 95% ở Canada, 92% ở Hàn Quốc). Hơn nữa, họ thường dựa vào các nguồn thu đơn lẻ, chủ yếu là của chính phủ. Ví dụ, ở Canada, doanh số bán hàng cho khách hàng chính phủ chiếm 63% doanh thu của các công ty quan sát trái đất trong năm 2018 và tỷ trọng cao hơn nhiều trong khám phá không gian và khoa học. Trong khi các hợp đồng của chính phủ đã bảo vệ ngành trước những tác động ngắn hạn của cuộc khủng hoảng, thì ngày càng có nhiều lo ngại về tác động trung và dài hạn của cuộc khủng hoảng đối với ngân sách chính phủ và nhu cầu của khách hàng. Nhiều tác nhân trong ngành dự đoán sẽ cắt giảm kinh phí đáng kể trong các chương trình thể chế trong tương lai.

Một số phá hủy sáng tạo sẽ có lợi cho lĩnh vực vũ trụ về lâu dài, nhưng nếu xét đến chi phí gia nhập lĩnh vực này cao (rủi ro về công nghệ và tài chính đáng kể, yêu cầu mạnh mẽ của chính phủ), thì có nguy cơ đáng kể là cuộc khủng hoảng chủ yếu dẫn đến việc tập trung nhiều hơn vào ngành , loại bỏ các doanh nghiệp nhỏ hơn và trẻ hơn vốn là nguồn chính của đổi mới, việc làm và tăng trưởng kinh tế.

Các doanh nghiệp nhỏ hơn và trẻ hơn chịu nhiều tác động tiêu cực hơn

Trong khi hầu hết các công ty dường như có thể đối phó, vẫn còn một số lượng đáng kể đang gặp khó khăn. Đối với các nhà sản xuất vũ trụ lớn, cuộc khủng hoảng cho đến nay chủ yếu làm chậm quá trình cung cấp sản phẩm và triển khai sứ mệnh, do các biện pháp cách ly  xã hội và sự chậm trễ của chuỗi cung ứng, ảnh hưởng đến hạn chế doanh thu. Các nhà thầu chính phủ ở Bắc Mỹ, Châu Âu và Châu Á đã được hưởng lợi từ sự hỗ trợ tài chính và hành chính đáng kể từ các cơ quan vũ trụ thông qua các khoản thanh toán nhanh và ứng trước và liên lạc với chính quyền địa phương và khu vực để duy trì hoạt động của các cơ sở.

Các tác động tiêu cực đáng kể hơn trong ngắn hạn tập trung vào các nhà cung cấp nhỏ hơn, nhiều nhà cung cấp phụ thuộc vào các hợp đồng từ các công ty lớn hơn và phải đợi các khoản thanh toán giảm dần. Trong một cuộc khảo sát gần đây về các công ty trong lĩnh vực không gian ở Vương quốc Anh, 20% báo cáo thiệt hại kinh tế đáng kể hoặc nghiêm trọng đối với hoạt động kinh doanh của họ, 63% báo cáo một số tác động, trong khi 18% người được hỏi báo cáo rất ít về tác động hiện tại. Dự báo trung hạn bi quan hơn, vì hạn chế đi lại và tụ tập đông người khiến việc kinh doanh mới khó thành lập và lo ngại về các hợp đồng tương lai của chính phủ ngày càng tăng Tại Hàn Quốc, khoảng 66% các công ty vũ trụ được Hiệp hội Xúc tiến Công nghệ Vũ trụ Hàn Quốc khảo sát vào tháng 3 đã dự đoán những tác động tiêu cực trong suốt năm 2020, với 42% kỳ vọng phục hồi hoạt động kinh doanh trong nửa đầu năm 2021, mặc dù 22% lo lắng về hoạt động kinh doanh trong tương lai.

Tại Hoa Kỳ, một nghiên cứu của Bộ Thương mại về cơ sở công nghiệp vũ trụ cho thấy 92% các công ty vũ trụ có hoạt động nghiên cứu và phát triển là ngành kinh doanh chính là các doanh nghiệp nhỏ, thường là nhà cung cấp nguồn duy nhất của các bộ phận, thiết bị và dịch vụ quan trọng. Các cơ quan chính phủ Hoa Kỳ đã bày tỏ quan ngại đặc biệt về các công ty nhỏ và nhà thầu phụ này trong chuỗi cung ứng chiến lược của tên lửa nhỏ, truyền thông vệ tinh thương mại và phân khúc điện tử vi mô, với việc Hội đồng Mua lại Lực lượng Không gian Hoa Kỳ khởi động một cuộc khảo sát dành riêng cho các nhà cung cấp này. Một cuộc khảo sát khác được thực hiện giữa các doanh nghiệp vừa và nhỏ châu Âu trong lĩnh vực không gian cho thấy 70% người được hỏi đã gặp khó khăn về dòng tiền vào tháng 4 năm 2020. Một tháng sau, việc thiếu các dự án R&D dài hạn và các đơn đặt hàng thương mại trở thành mối quan tâm chính.

Cũng như các lĩnh vực công nghiệp khác, các công ty khởi nghiệp đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng hiện nay. Vào tháng 3, nhà điều hành vệ tinh OneWeb, một trong những công ty đang phát triển dịch vụ vệ tinh băng thông rộng trên quỹ đạo trái đất, đã nộp đơn xin bảo hộ phá sản sau khi không huy động được đủ tài chính để hoàn thành chòm sao của mình. Một cuộc khảo sát của Đức nhắm mục tiêu cụ thể đến các công ty khởi nghiệp không gian cho thấy gần 40% số người được hỏi báo cáo tác động của COVID-19 là “nghiêm trọng” và đe dọa đến sự tồn tại của công ty họ, với 80% các công ty khởi nghiệp được khảo sát xem xét các biện pháp hỗ trợ hiện có của chính phủ không đủ.

Một mối quan tâm lớn của các công ty khởi nghiệp là thiếu khả năng tìm được các hợp đồng tương lai, với việc khách hàng và các nhà đầu tư tư nhân đang giữ các quyết định. Các hạn chế về du lịch quốc tế và việc hủy bỏ các hội nghị và hội chợ thương mại cũng khiến việc thực hiện các giao dịch kinh doanh mới trở nên khó khăn hơn nhiều. Những phát hiện này được lặp lại trong các cuộc tham vấn ngành tương tự ở Canada và Pháp.

Nhìn chung, bằng chứng từ số lượng ngày càng tăng của các cuộc khảo sát và tham vấn trong ngành ở một số quốc gia OECD cho thấy các doanh nghiệp vừa và nhỏ và doanh nhân trong lĩnh vực vũ trụ có thể đang rơi vào vòng cấm của các biện pháp hiện có của chính phủ.

Tất cả các bên đều lo ngại về tác động lâu dài của cuộc khủng hoảng đối với nguồn vốn cho các chương trình và mua sắm của chính phủ, vì điều này hỗ trợ trực tiếp và gián tiếp và thu hút một hệ sinh thái ngày càng phức tạp bao gồm các nhà thầu, nhà thầu phụ, công ty khởi nghiệp và các nhà đầu tư tư nhân.

Các doanh nghiệp vừa và nhỏ thường gặp khó khăn trong việc xác định và đề ra phương hướng các chương trình hỗ trợ phù hợp, khiến chúng khó hiểu.

Tính đủ điều kiện là vấn đề đối với một số tác nhân . Yêu cầu tài sản thế chấp cao vẫn là một trở ngại trong một số trường hợp và các công ty khởi nghiệp được hỗ trợ bởi các công ty đầu tư mạo hiểm thường không đủ điều kiện để được hỗ trợ.

Các quy trình hành chính của cơ quan đấu thầu được coi là quá chậm đối với hiệu quả.

Các khuyến nghị chính

Các cơ quan vũ trụ và các cơ quan hành chính công khác, với tư cách là nhà tài trợ hoặc người thuê mua các sản phẩm và dịch vụ R&D vũ trụ, đã hành động nhanh chóng và quyết đoán để đảm bảo tính liên tục của các hoạt động vũ trụ cũng như đẩy nhanh và dễ dàng hơn đối với các thủ tục mua sắm. Tuy nhiên, có thể cần nhiều biện pháp có mục tiêu hơn đối với các tác nhân nhỏ nhất và dễ bị tổn thương nhất, để duy trì một hệ sinh thái vũ trụ đa dạng và đổi mới. Các nhà hoạch định chính sách có thể cân nhắc một số điều sau:

Với tư cách là những tổ chức khách hàng chính của ngành vũ trụ, các cơ quan vũ trụ và các cơ quan hành chính công khác cần phải xem xét đầy đủ các tác nhân nhỏ hơn dễ bị tổn thương trong phản ứng khủng hoảng tổng thể, đơn giản hóa các thủ tục và điều chỉnh các tiêu chí đủ điều kiện cho các chương trình hỗ trợ và mua sắm, để tạo điều kiện tiếp cận nguồn vốn công và tư (ví dụ: thanh toán nhanh và ứng trước, liên lạc với chính quyền địa phương và khu vực để duy trì hoạt động của các cơ sở).

Tăng cường khả năng hiển thị của các chương trình không gian dài hạn hiện có và mới của chính phủ cũng như các chương trình tài trợ của họ, cho phép các công ty giữ lại đội ngũ nhân viên có kỹ năng cần thiết và trấn an các nhà đầu tư.

Tăng cường các biện pháp hiện có như các trung tâm ươm tạo doanh nghiệp, các chương trình thử nghiệm và trình diễn sản phẩm, đặc biệt giải quyết nhu cầu của các doanh nghiệp và doanh nghiệp vừa và nhỏ (ví dụ: khuyến khích giảm hoặc không mất phí sử dụng các cơ sở thử nghiệm).

Theo dõi xem ai đang làm gì  Nhìn chung, cần nhiều dữ liệu công nghiệp vũ trụ chất lượng cao hơn để cung cấp thông tin cho các quyết định chính sách.

Trung tâm NC&PT hội nhập KH&CN quốc tế liên kết và dịch nguồn tin từ Cổng thông tin điện tử của Tổ chức phát triển kinh tế OECD

https://www.oecd.org/coronavirus/policy-responses/the-impacts-of-covid-19-on-the-space-industry-e727e36f/