TÓM TẮT NGHIÊN CỨU CHUYỂN ĐỔI SỐ CỦA OECD

Trang thông tin điện tử Trung tâm NC&PT hội nhập KH&CN quốc tế giới thiệu TÓM TẮT NGHIÊN CỨU CHUYỂN ĐỔI SỐ CỦA OECD

Chuyển đổi số toàn cầu đang ở thời điểm quan trọng

Chuyển đổi số với tốc độ nhanh là một cơ hội chiến lược để đẩy nhanh tiến độ hướng tới các mục tiêu phát triển.

Từ năm 2019 đến năm 2021, 800 triệu người đã truy cập mạng lần đầu tiên – một bước nhảy lịch sử được thúc đẩy bởi nhu cầu làm việc, học hỏi và giao tiếp trong thời gian diễn ra đại dịch COVID-19. Phạm vi phủ sóng Internet toàn cầu là một mục tiêu độc lập trong các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs), nhưng sức mạnh chuyển đổi của công nghệ kỹ số là nó cung cấp một cánh cổng dẫn đến các cơ hội việc làm, cải thiện dịch vụ của chính phủ và tăng cường sự tham gia của người dân, đồng thời mở rộng nền kinh tế số toàn cầu cho mọi người nhiều hơn.

Nhưng các nước đang phát triển đang bị bỏ lại phía sau. Trong số 2,9 tỷ người vẫn đang ngoài cuộc, hầu hết sống ở các nước đang phát triển. Những quần thể này hoặc không được phủ sóng Internet hoặc phải đối mặt với các rào cản sử dụng. Khoảng 30% dân số nông thôn bị cô lập của châu Phi có thể không bao giờ kết nối được với mạng cáp quang trên mặt đất theo cách tiết kiệm chi phí và 19% dân số của châu Phi cận Sahara vẫn không có quyền truy cập vào băng thông rộng di động. Thu hẹp khoảng cách phủ sóng là cần thiết nhưng chưa đủ: 43% người có quyền truy cập băng thông rộng di động không sử dụng nó. Thu hẹp khoảng cách sử dụng bây giờ phải là trọng tâm.

Các rào cản đối với việc sử dụng bao gồm thiếu khả năng tiếp cận với các trình kích hoạt cơ bản. Ở châu Phi cận Sahara, 600 triệu người không có điện để cung cấp năng lượng cho các thiết bị số. Chi phí dữ liệu và thiết bị kỹ thuật số cao có nghĩa là 10 quốc gia có chi phí hợp lý nhất cho 1GB dữ liệu di động đều là các nước đang phát triển. Thiếu hiểu biết về kỹ thuật số là lý do thường được viện dẫn nhất ở các nước đang phát triển cho việc không sử dụng Internet. Phụ nữ và trẻ em gái nói riêng có khả năng tiếp cận công nghệ và hiểu biết kỹ thuật số thấp hơn nam giới và trẻ em trai, đồng thời lo ngại về an toàn trực tuyến.

Cùng với phạm vi bao phủ và khoảng cách dụng, việc quản lý chuyển đổi số còn đặt ra những thách thức chính sách mới đối với các chính phủ. Hầu hết các nước đang phát triển đều có hạn chế về bảo trợ xã hội và đấu tranh để chuyển lực lượng lao động phần lớn phi chính thức sang các lĩnh vực số. Các chính sách kinh tế đang không thu được lợi ích của thương mại điện tử hoặc thậm chí khuyến khích việc sử dụng các công cụ số như email hoặc trang web trong nền kinh tế rộng lớn hơn. Nguồn lực hạn chế của các nước đang phát triển cũng phải vật lộn để đáp ứng các yêu cầu pháp lý mới và giải quyết các vấn đề kỹ thuật chuyên môn cao.

Hợp tác toàn cầu đồng bộ là cần thiết để quản lý các quy trình và rủi ro được chia sẻ

Các quy tắc siêu quốc gia phải tôn trọng chủ quyền số – quyền lực và thẩm quyền của chính phủ quốc gia trong việc đưa ra các quyết định không được kiểm soát ảnh hưởng đến công dân và doanh nghiệp trong lĩnh vực số. Tuy nhiên, những rủi ro mới phát sinh từ các vấn đề ngày càng phức tạp như thuế đối với các công ty kỹ thuật số toàn cầu, an ninh mạng phụ thuộc lẫn nhau, quyền riêng tư và bảo vệ luồng dữ liệu xuyên biên giới đòi hỏi sự hài hòa của các khuôn khổ quản trị giữa các quốc gia. Hơn nữa, chỉ những nỗ lực phù hợp của quốc gia, khu vực và toàn cầu mới có thể chống lại những rủi ro do các công cụ số được sử dụng để tiếp tục vi phạm nhân quyền, rò rỉ dữ liệu, tấn công mạng và lan truyền thông tin sai lệch trong và ngoài biên giới. Và một rủi ro gián tiếp phổ biến giữa các quốc gia là sự gia tăng của các bất bình đẳng ngoài cuộc sống số, vốn phải được đáp ứng bằng các phương pháp lấy con người làm trung tâm.

Để thành công, việc thiết lập tiêu chuẩn quốc tế phải công nhận các mức năng lực quản lý và kỹ thuật số khác nhau của các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình. Khoảng 70% các quốc gia đã thông qua luật bảo vệ dữ liệu từ năm 2010 là có thu nhập thấp và trung bình, nhưng việc thực hiện gặp nhiều khó khăn với nguồn lực hạn chế. Việc thiếu thực hiện có thể dẫn đến các rào cản thương mại cao hơn và các chế độ không phù hợp với bối cảnh. Các nước đang phát triển phải tham gia vào các cuộc thảo luận về thương mại kỹ thuật số và giúp hình thành các quy tắc sẽ làm nền tảng cho một phần đang phát triển của nền kinh tế của họ, nhưng các nước châu Phi chỉ chiếm 6 trong số 75 nước trong các cuộc đàm phán về các quy tắc toàn cầu về thương mại điện tử tại Tổ chức Thương mại Thế giới.

Hợp tác phát triển có thể tạo ra sự cân bằng hướng tới sự chuyển đổi số

Cùng với việc bắt buộc phải đi theo hướng xanh, những lựa chọn mà các quốc gia đưa ra hiện nay về đầu tư kỹ thuật số, cơ sở hạ tầng, quy định, chính sách và năng lực sẽ khóa chặt các khoảng cách số trong nhiều thập kỷ tới hoặc đặt nền móng cho một tương lai thịnh vượng và hạnh phúc chung .

Do đó, quá trình chuyển đổi số toàn cầu thách thức các nhà cung cấp hợp tác phát triển thích ứng và đảm bảo các hành động của họ góp phần vào việc chuyển đổi số bao trùm, thúc đẩy phát triển bền vững và xanh, cũng như quản lý rủi ro và phần thưởng của công nghệ số. Với tư cách là các bên liên quan trong những lựa chọn này, họ cũng có thể đặt ra các câu hỏi về quyền, quyền lực, quyền sở hữu, bảo vệ, công bằng và bình đẳng cần được giải quyết để tạo cán cân hướng tới một chuyển đổi số công bằng.

Tận dụng các nguồn lực và mối quan hệ của mình, các tổ chức phát triển chính thức có thể tạo quan hệ đối tác để tối đa hóa lợi nhuận từ nguồn tài chính hạn chế cho đầu tư kỹ thuật số, đồng thời giúp các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình hình thành các tiêu chuẩn toàn cầu mà họ dự kiến sẽ đáp ứng. Các chủ thể phát triển cũng phải nhận ra rằng các can thiệp kỹ thuật số có thể gây ra những hậu quả tiêu cực và đánh giá xem liệu các quyết định và can thiệp của họ có sử dụng các công cụ số để đạt được lợi ích tối đa hay không.

Nhìn chung, hợp tác phát triển có thể tạo ra sự cân bằng hướng tới sự chuyển đổi số chỉ bằng cách:

Đảm bảo các chính sách và quan hệ đối tác tạo ra một tương lai số toàn diện

Hỗ trợ các khối xây dựng quốc gia và khu vực cho các hệ sinh thái số bền vững

Giúp tài chính số phù hợp với mục đích với quy mô, đổi mới và tính linh hoạt cao hơn

Chỉ còn chín năm để lấy lại vị trí đã mất trong cuộc khủng hoảng COVID-19 và đạt được các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs). Các tác nhân phát triển có vai trò đảm bảo rằng chuyển đổi số phục vụ những mục tiêu đó.

Trung tâm NC&PT hội nhập KH&CN quốc tế liên kết dịch nguồn tin của Tổ chức Phát triển kinh tế OECD

https://www.oecd-ilibrary.org/sites/ce08832f-en/index.html?itemId=/content/publication/ce08832f-en&_csp_=17c2a7153f8f3e72e475ec60ee15c40c&itemIGO=oecd&itemContentType=book